Uống collagen có tác dụng phụ không? Những ai không nên uống collagen?

Collagen được xem là “thần dược” trong việc chăm sóc da, chống lão hóa và cải thiện sức khỏe xương khớp. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích nổi bật, nhiều người vẫn lo ngại uống collagen có tác dụng phụ không? Liệu việc bổ sung collagen hàng ngày có gây ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa, da hay gan thận? Cùng Vtrading Shop tìm hiểu các tác dụng phụ tiềm ẩn khi sử dụng collagen, đồng thời cung cấp những hướng dẫn an toàn để bạn yên tâm bổ sung collagen hiệu quả và đúng cách!

Vai trò của collagen với cơ thể

Collagen được xem là protein cấu trúc quan trọng nhất, chiếm tới 25–35% tổng lượng protein trong cơ thể con người. Loại protein này hiện diện dày đặc ở da, gân, sụn, dây chằng, xương, răng, giác mạc và thành mạch máu, đóng vai trò như “chất keo sinh học” liên kết, nâng đỡ và bảo vệ các mô cơ quan. Nhờ đó, collagen trở thành nền tảng duy trì sự bền vững của hệ xương khớp, độ đàn hồi của da cũng như chức năng hoạt động trơn tru của nhiều bộ phận.

Theo các nghiên cứu, từ sau độ tuổi 25, lượng collagen tự nhiên trong cơ thể bắt đầu suy giảm trung bình 1–1,5% mỗi năm. Quá trình thiếu hụt này dẫn đến những biểu hiện rõ rệt như làn da chảy xệ, xuất hiện nếp nhăn, tóc yếu gãy rụng, móng giòn dễ tách lớp và khớp xương kém linh hoạt. Đây cũng là lý do việc bổ sung collagen thủy phân, collagen peptide hoặc thực phẩm giàu collagen ngày càng được xem trọng trong chăm sóc sức khỏe và làm đẹp.

Tác dụng chính của collagen:

• Duy trì độ đàn hồi, độ ẩm và sự săn chắc cho da, giảm hình thành nếp nhăn và dấu hiệu lão hóa sớm.
• Tăng độ dẻo dai, chắc khỏe cho xương khớp, hạn chế nguy cơ thoái hóa, loãng xương.
• Cải thiện cấu trúc và độ bóng mượt của tóc, củng cố móng tay chân, giúp hạn chế tình trạng gãy rụng, xước mỏng.
• Hỗ trợ quá trình tái tạo mô, làm lành vết thương và phục hồi da sau tổn thương hoặc phẫu thuật.
• Tham gia vào cấu trúc mạch máu, giác mạc, nướu răng, góp phần bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Uống collagen có tác dụng phụ không?

Thắc mắc “uống collagen có tác dụng phụ không” luôn là chủ đề được quan tâm khi ngày càng nhiều người lựa chọn viên uống collagen, collagen thủy phân hay collagen peptide để cải thiện sức khỏe và làm đẹp da. Trên thực tế, collagen là một loại protein cấu trúc tự nhiên khá lành tính, được đánh giá an toàn với phần lớn người sử dụng. Tuy nhiên, việc bổ sung thực phẩm chức năng collagen không phải lúc nào cũng hoàn toàn “vô hại”, bởi trong một số trường hợp đặc thù, cơ thể vẫn có thể xuất hiện những tác dụng phụ không mong muốn.

Rối loạn tiêu hóa

Một số người dùng collagen dạng viên, bột hoặc nước có thể gặp tình trạng khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn. Đây là phản ứng bình thường do cơ thể chưa kịp thích nghi với lượng protein bổ sung.

• Rối loạn tiêu hóa: Một số người ghi nhận tình trạng đầy hơi, khó tiêu, buồn nôn, chướng bụng hoặc tiêu chảy nhẹ sau khi dùng bột collagen hoặc nước uống collagen. Đây thường là phản ứng tạm thời khi hệ tiêu hóa chưa kịp thích ứng với lượng protein bổ sung.
• Nổi mụn hoặc dị ứng da: Do cơ địa nhạy cảm hoặc sử dụng sản phẩm collagen kém chất lượng, da có thể xuất hiện mẩn ngứa, nổi mụn li ti.
• Ảnh hưởng gan thận nếu dùng quá liều: Bổ sung quá nhiều collagen peptide trong thời gian dài có thể tạo áp lực lên gan, thận – các cơ quan trực tiếp tham gia chuyển hóa và đào thải.

Cách giảm thiểu:

• Khởi đầu với liều lượng thấp để cơ thể làm quen dần.
• Uống collagen sau bữa ăn chính, giúp giảm cảm giác nặng bụng, khó chịu.
• Chia nhỏ liều lượng trong ngày thay vì uống một lần quá nhiều.
• Uống đủ nước để hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng khả năng hấp thụ collagen.
• Chọn sản phẩm uy tín, rõ nguồn gốc, ưu tiên collagen thủy phân vì dễ hấp thu hơn.

Dị ứng với nguồn gốc collagen

Collagen trên thị trường hiện nay thường được chiết xuất từ da cá biển sâu, xương bò, da heo hoặc sụn gà, mỗi loại đều có ưu và nhược điểm riêng về khả năng hấp thụ. Tuy nhiên, đối với những người có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử dị ứng với hải sản, động vật có vú, việc bổ sung collagen có thể gây ra các phản ứng phụ ngoài ý muốn. Các triệu chứng thường gặp bao gồm: ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, phát ban, khó thở, thậm chí sưng phù ở môi và mí mắt – đây là dấu hiệu điển hình của dị ứng protein trong collagen.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc cơ thể nhận diện protein lạ trong collagen động vật như một tác nhân gây hại và kích hoạt hệ miễn dịch. Một số trường hợp còn gặp phản ứng mạnh hơn với collagen chiết xuất từ cá biển, do đây là nguồn dễ gây kích ứng cho người có tiền sử dị ứng hải sản.

Giải pháp:

• Đọc kỹ nhãn sản phẩm và thành phần nguyên liệu, đặc biệt chú ý khi sử dụng collagen từ cá biển sâu hoặc collagen bò.
• Ưu tiên chọn collagen thủy phân (hydrolyzed collagen hoặc collagen peptide) vì dạng này đã được phân tách thành các chuỗi peptide nhỏ, giúp cơ thể dễ hấp thụ và giảm nguy cơ kích ứng.
• Thử trước với liều lượng nhỏ, theo dõi phản ứng trong 24–48 giờ trước khi tăng liều.
• Ngưng sử dụng ngay lập tức nếu xuất hiện biểu hiện bất thường như nổi mẩn, khó thở hoặc tiêu chảy.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để lựa chọn nguồn collagen phù hợp với cơ địa và tình trạng sức khỏe.

Nổi mụn và nóng trong người

Không ít người phản ánh rằng sau một thời gian sử dụng viên uống collagen, bột collagen hoặc nước uống collagen, cơ thể xuất hiện các biểu hiện như nổi mụn trứng cá, nóng gan, nhiệt miệng, khô họng. Đây là hiện tượng thường gặp ở những người có hệ tiêu hóa yếu, chức năng gan chưa ổn định hoặc khi sử dụng sản phẩm collagen kém tinh khiết, chứa nhiều phụ gia, hương liệu và chất bảo quản nhân tạo. Ngoài ra, việc bổ sung quá liều collagen peptide cũng có thể khiến cơ thể khó hấp thu, dẫn đến tình trạng nóng trong người và tích tụ độc tố.

Nguyên nhân sâu xa nằm ở việc khi collagen vào cơ thể sẽ được phân giải thành amino acid, nếu gan và hệ tiêu hóa hoạt động không tốt thì quá trình chuyển hóa bị đình trệ, dễ sinh ra cảm giác nóng trong, mụn nhọt hoặc rối loạn tiêu hóa nhẹ. Đây không phải là tác dụng phụ nguy hiểm nhưng gây khó chịu và ảnh hưởng đến trải nghiệm sử dụng.

Khắc phục:

• Ưu tiên lựa chọn collagen hữu cơ, tinh khiết, không màu – không mùi – không chất bảo quản, đặc biệt là collagen thủy phân (hydrolyzed collagen) để tăng khả năng hấp thụ.
• Kết hợp bổ sung vitamin C nhằm thúc đẩy tổng hợp collagen nội sinh và hỗ trợ giải độc gan.
• Uống đủ 1,5–2 lít nước mỗi ngày, đồng thời tăng cường rau xanh, trái cây giàu chất xơ để cân bằng nội tiết và đào thải độc tố.
• Giảm liều lượng hoặc chia nhỏ liều trong ngày nếu nhận thấy cơ thể phản ứng lạ, tránh bổ sung quá nhiều một lúc.
• Với trường hợp có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử nóng gan, mụn trứng cá kéo dài, nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi tiếp tục sử dụng.

Những ai không nên uống collagen?

Mặc dù collagen mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và sắc đẹp, nhưng không phải ai cũng phù hợp để sử dụng. Một số đối tượng có thể gặp rủi ro khi bổ sung collagen nếu không được theo dõi hoặc tư vấn y tế cụ thể. Dưới đây là những nhóm người nên cân nhắc kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định uống collagen:

• Người dị ứng hải sản: Nhiều sản phẩm collagen hiện nay có nguồn gốc từ cá biển. Với những người có cơ địa dị ứng với hải sản, việc uống collagen có thể dẫn đến phản ứng dị ứng nghiêm trọng như phát ban, khó thở hoặc sốc phản vệ.
• Người mắc bệnh gan hoặc thận: Collagen là một dạng protein, do đó cơ thể cần gan và thận hoạt động hiệu quả để chuyển hóa. Với người đang mắc các bệnh lý mãn tính liên quan đến gan, thận, việc bổ sung collagen không đúng cách có thể gây quá tải chuyển hóa và làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Hiện chưa có đủ nghiên cứu lâm sàng dài hạn để khẳng định mức độ an toàn tuyệt đối của collagen đối với thai kỳ và trẻ sơ sinh. Do đó, phụ nữ đang mang thai hoặc nuôi con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm collagen nào.
• Trẻ em dưới 18 tuổi: Trẻ nhỏ và thanh thiếu niên chưa cần thiết phải bổ sung collagen nếu không có chỉ định y khoa. Việc nạp vào cơ thể lượng lớn protein bổ sung không phù hợp độ tuổi có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa hoặc ảnh hưởng đến quá trình phát triển tự nhiên.

Những hiểu lầm về tác dụng phụ của collagen

Collagen là thực phẩm bổ sung được ưa chuộng nhờ những lợi ích vượt trội cho làn da và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, xung quanh việc sử dụng collagen vẫn tồn tại nhiều hiểu lầm khiến người dùng hoang mang, lo lắng. Cụ thể:

Uống collagen có tăng cân không?

Đây là quan niệm sai lầm phổ biến. Thực tế, collagen là protein tinh khiết, gần như không chứa chất béo, đường hoặc calo cao. Khi sử dụng đúng liều lượng theo khuyến nghị, collagen không gây tăng cân. Trong một số trường hợp, người dùng có thể tăng cân là do sản phẩm collagen được pha thêm đường, hương liệu hoặc do chế độ ăn uống không hợp lý đi kèm.

Uống collagen gây nóng trong không?

Một số người cho biết cảm thấy nóng trong, nổi mụn hoặc nhiệt miệng khi uống collagen. Tuy nhiên, nguyên nhân thường không phải do bản chất collagen, mà là do sản phẩm không tinh khiết, chứa chất tạo mùi, chất bảo quản, hoặc cơ thể không được bổ sung đủ nước và rau xanh trong quá trình sử dụng. Giải pháp là chọn loại collagen chất lượng, có kiểm định rõ ràng và duy trì chế độ ăn uống thanh mát.

Uống collagen hại gan, thận?

Đối với người khỏe mạnh, việc chuyển hóa collagen diễn ra bình thường vì đây là một loại protein dễ hấp thu, không gây áp lực lớn cho gan hoặc thận. Tuy nhiên, với những người đang mắc bệnh lý về gan, thận ở mức độ trung bình đến nặng, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung collagen hoặc bất kỳ loại protein nào để đảm bảo an toàn.

Qua những phân tích trên, có thể thấy rằng uống collagen có tác dụng phụ không còn phụ thuộc vào liều lượng, cách sử dụng và cơ địa của từng người. Đối với người khỏe mạnh và sử dụng đúng cách, collagen hoàn toàn lành tính và mang lại nhiều lợi ích cho da, tóc, xương khớp và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, một số tác dụng phụ nhẹ như rối loạn tiêu hóa, dị ứng hoặc nổi mụn vẫn có thể xảy ra nếu lựa chọn sản phẩm kém chất lượng hoặc dùng không đúng liều. Do đó, hãy ưu tiên collagen có nguồn gốc rõ ràng, kết hợp lối sống khoa học và tham khảo ý kiến chuyên gia nếu cần để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi bổ sung.